“Oh, ik zie het, je bent een zoon van Henk.” Dat zeggen mensen regelmatig tegen me. Of ze zeggen dat mijn zonen op mij lijken. Mensen herkennen uiterlijkheden of eigenschappen van mij in mijn vader of in mijn kinderen. Maar hoe zat dat eigenlijk met dat wonderlijke verhaal van Jozef uit de Bijbel?
Jozef: de vader van Jezus?
Ik heb me vaak afgevraagd hoe dat bij Jezus en Jozef was. Jezus werd geboren bij Maria en zal dus qua DNA wel wat op haar lijken. Tenminste, daar ga ik met de kennis van nu vanuit. Maar hoe zit dat met Jozef? Jozef en Maria waren destijds nog niet getrouwd. Volgens het kerstverhaal, werd Maria niet zwanger van hem, maar door de Heilige Geest (hoe lastig dat ook te begrijpen is). Hij was een buitenstaander in het verhaal van zijn eigen zoon.
Raar verhaal
Het verhaal van Jozef en Maria is op z’n zachtst gezegd bijzonder. Maria raakte zwanger, terwijl ze nog niet getrouwd was. Dit zou een van de redenen geweest kunnen zijn dat ze een paar maanden bij haar nicht Elisabeth ging wonen. In een tijd waarin de eer van een meisje in haar maagdelijkheid zat, moet Maria de talk of the town geweest zijn. Maar het moet ook impact hebben gehad op Jozefs reputatie. Maria was zijn verloofde. Het feit dat zij zwanger was moet ook een flinke deuk hebben opgeleverd voor Jozefs reputatie.
Voor mij is onbekend wat omstanders wisten over Maria’s zwangerschap. Maar voor buitenstaanders moet de verwekking door God een raar verhaal zijn geweest. Ik kan me voorstellen dat er allerlei roddels de ronde deden. Dat Jezus een bastaard was.
Meld je vandaag nog aan voor een dagelijkse bemoediging, geschreven door Wilma Veen.
Jozef als vader in Jezus’ jeugd
Het zou kunnen dat mensen na verloop van tijd dit verhaal vergaten. En dat ze Jezus gewoon als zoon van Jozef zagen, zoals in bovenstaande video. Jozef zal Jezus hebben opgevoed en we weten dat Jezus hem hielp in het timmerbedrijf. Maar Jozef wist wel beter over Jezus’ afkomst. En zal zo zijn gedachten gehad hebben. Veel weten we niet over Jozef. Waarschijnlijk is hij overleden toen Jezus nog jong was.
Wat we wel weten is waar Jozef vandaan kwam. Als je klikt op onderstaande tekst uit Lukas 3:23-38, lees je een lang geslachtsregister. De schrijver Lukas heeft van iedereen in de Bijbel het geslachtsregister opgeschreven. Superveel namen van mensen. Allemaal met een geschiedenis. Lukas heeft het netjes op een rij gezet.
“Doe ik er wel toe?”
In de Bijbelverhalen verdwijnt Jozef volledig naar de achtergrond. Ik kan me voorstellen dat hij zich wel eens heeft afgevraagd: “Doet mijn inbreng er wel toe? Want God had mij niet nodig om Jezus geboren te laten worden? Ben ik wel belangrijk?”
Misschien bekruipt jou deze vraag ook wel eens. “Heeft mijn leven zin? Voeg ik iets toe aan het leven van anderen?” Hopelijk vind jij dan – net als ik – troost in het verhaal van Jozef.
Want je kunt het ook omdraaien. Ook al was Jozef niet Jezus’ biologische vader, God had Jozef gekozen als vader om zijn kind op te voeden. Eigenlijk een super bijzondere taak!
Jouw leven doet ertoe!
De kans is klein dat jouw naam de geschiedenisboeken in gaat. Maar dat doet er niet toe. Net als Jozef, doet jouw leven ertoe in Gods ogen. Misschien ben je geen beroemdheid, maar dat wil niet zeggen dat je er niet toe doet! Onbekend maakt nog niet onbemind – je bent geliefd. Jij bent belangrijk voor de mensen om je heen. Maar bovenal ben je een wonder in Gods ogen! En net als Jozef, wil God jou gebruiken in zijn grote verhaal.
Ode aan Jozef
Maria wordt over de hele wereld aanbeden, herdacht, bezongen, bejubeld. Het verhaal van Jozef is een stuk korter. Hij is altijd een soort buitenstaander gebleven. Matthijn Buwalda schreef een ode aan Jozef. Een lied waarin Matthijn die buitenstaander in zichzelf herkent.
Jozef, ik hoor nog veel over je vrouw
Ze is beroemd, ze wordt aanbeden
Ze is geroemd en ook omstreden
Maar man, hoe gaat het eigenlijk met jou?
Want Jozef, vergeef me dat ik het zo zeg
Ik kan niet veel over je lezen
Je scheen een timmerman te wezen
Maar je timmerde niet heel hard aan de weg
En toch leer ik je kennen in je Bijbel zonder tekst
En ik merk dat ik steeds meer van mijzelf in jou ontdek
Jij bent toch de man die altijd naast de ezel loopt
Zeg eens eerlijk, is dat wat je had gehoopt?
Ik rij mijn kinderen naar voetbal, maar zeg me, wat is het verschil?
Ik sta altijd langs de lijn, net als jij
En dat is net wat ik nooit heb gewild
Jozef, je vrouw wordt dagelijks herdacht
En je zoon doet het nog beter, wanneer precies weet niemand zeker
Maar Hij wordt op een dag zelfs terugverwacht
Misschien vind jij het geen probleem
Om in de kantlijn van de tijd te staan
En zing ik je jouw problemen aan
Het spijt me, maar dat helpt me er doorheen
Jozef, toch heb ik bewondering voor jou
Soms dan denk ik even aan je
En dan brand ik stil een kaarsje
Maar dat kan dan alleen
In de kapel van je vrouw
